پلاستر ساختمان چیست؟ معرفی انواع آن

تعریف پلاستر

نوعی لایه پوششی است که در زمان بازسازی ساختمان به دیوار، ستون، سقف و کف اضافه می‌شود. در واقع می‌توان گفت لایه‌ای اضافه است که به جهت محافظت بیشتر به تمام دیوارها در یک ساختمان اضافه می‌شود. در این مطلب از سایت خشت بنا با ما همراه باشید تا با انواع پلاستر در ساختمان آشنا شوید.

انواع پلاستر

با توجه به تعریفی که از پلاستر شد تا حدود زیادی می‌دانید که این لایه پوششی می‌تواند هر نوع پوشش را شامل شود. به عنوان مثال، یک لایه کاهگل که بر روی سقف ساختمان یا بر روی دیواره ساختمان‌های روستاها استفاده می‌شود، یک نوع لایه پلاستر محسوب می‌شود.

اما در عرف بازار، دسته بندی آنها به سه صورت است که در ادامه مطلب به معرفی هرکدام خواهیم پرداخت.

پلاستر پایه گچی

برای پوشش دیوارهای داخلی از پلاستر گچی استفاده می‌شود، همچنین از لحاظ زیبایی و مقاومت در برابر سرما و گرما اهمیت ویژه‌ای دارد. گچ به عنوان یک پودر خشک تولید می‌شود و با آب مخلوط می‌شود تا بلافاصله قبل از اعمال سطح به ریز، خمیر قابل استفاده باشد.

واکنش با آب گرما را از طریق کریستالیزاسیون آزاد می‌کند و گچ هیدراته آن را سخت می‌کند. در گذشته در زمان نوسازی و بازسازی ساختمان پلاستر گچی جزو پلاسترهای اولیه بوده است. همچنین برای صاف کردن سطوح نمای داخلی استفاده می‌شود.

پلاستر پایه سیمانی

عموما برای دیوارهای خارجی ساختمان استفاده می‌شود. از نفوذ رطوبت و تاثیر عوامل محیطی بر روی بدنه سازه جلوگیری می‌کند. در واقع مخلوطی است از سیمان و ماسه تمیز شسته شده با آب که پس از کروم بندی دیوارها به شکل پاششی یا پرتابی روی دیوارهای سفالی یا آجری و یا سطوح مش بندی شده قرار داده می‌شود.

علاوه بر داشتن مزایایی مانند پوشاندن حفره‌های موجود در دیوارها و ایجاد استحکام مناسب، به عنوان پوششی مطلوب و قابل قبول به جای پلاستر پایه گچی در محیط‌های مرطوب هم استفاده می‌شود. با تغییر در نوع سیمان و یا افزودن برخی مواد دیگر می‌توان در خواص مورد نیاز این پلاستر تغییر ایجاد کرد.

پلاستر آهکی

این لایه پوششی از لحاظ استحکام نسبت به گچ بهتر است، اما نمی‌تواند نقش خود را مانند پوشش‌های سیمانی اجرا کند. پلاستر آهکی معمولاً در سقف و کف ساختمان بیشتر از پوشش‌های آهکی استفاده می‌شود و در برخی موارد جزئی امکان استفاده از آن‌ها بر روی دیوار فراهم است.

مزایای پلاسترکاری

۱- پلاستر دارای انعطاف پذیری بالایی است.
۲- پلاسترها قابلیت اجرا به صورت دستی یا با انواع ماشنین‌های پاشش.
۳- چسپندگی عالی به عنوان مصالح ساختمانی.
۴- عدم ایجاد ترک خوردگی.

۵- عدم محدودیت اجرا.
۶- نصب آسان و سریع.
۷- عمر طولانی مدت.
۸- عدم نیاز به هرگونه مواد افزودنی.

اهداف اولیه پلاسترکاری

۱- پلاستر به عنوان یک لایه محافظ برای سطوح خارجی در برابر نفوذ آب باران و سایر شرایط محیطی نامناسب و اضطراری است.
۲- به عنوان یک پوشش برای ایجاد یک سطح صاف و نفوذ ناپذیر در برابر گرد و غبار و خاک است.
۳- به عنوان یک پوشش تزئینی برای دیوارهای سنگی و بلوکی است.
۴- به عنوان یک پوشش سطحی برای جلوگیری از نفوذ رطوبت‌های زمینی و نفوذ صوت است.
۵- پلاستر به عنوان یک پوشش برای شکستگی یا اشکال در بخش‌های داخلی سازه است.

شکستگی پلاستر و نتیجه آن

یکی از بزرگترین مشکلاتی که برای پلاستر ها رخ می‌دهد و معمولاً پیمانکاران و مهندسین مجبور می‌شوند که لایه مورد نظر را برداشته و مجدداً فرایند پلاسترکاری را انجام دهند، شکستگی و ایجاد ترک در بدنه آن‌ها است. از لحاظ فنی و مهندسی، تمامی مواد اولیه به کار رفته در پلاستر ها، مانند سیمان، گچ و آهک به اندازه کافی چسبنده هستند و احتمال شکستگی یا ترک خوردگی در آن‌ها بسیار کم است. اما ممکن است شکستگی آن‌ها به شیوه‌های زیر انجام گیرد.

۱- ترک خوردگی‌های ریز و نامنظم به صورت ترک خوردگی شیشه.
۲- ترک خوردگی‌های بزرگ و شکاف ساختاری.
۳- جدا شدن پوشش از دیواره زمینه و در نهایت سقوط آن.
۴- برآمده شدن لایه پوششی در اثر وجود مواد روغنی و نفتی.