وال پست در ساختمان به چه معنا است؟

وال پست در ساختمان

یکی از روش‌هایی که برای مهار اجزای غیر سازه‌ای وجود دارد و بیشتر مورد استقبال قرار گرفته، استفاده از وال پست یا کلاف‌های قائم و افقی است. وال پست کلافی است که در طول‌های مشخص جهت یکپارچگی نحوه عمل نمودن دیوار استفاده می‌شود. وال پست باعث درگیری دیوار با اسکلت و استحکام دیوار می‌شود. در واقع، وال پست یک نگهدارنده دیوار است. وال پست‌ها عموما به صورت تیر – ستون طراحی می‌شوند. برای آشنایی بیشتر با وال پست در ساختمان و جزییات آن با ما در این مطلب از سایت خشت بنا همراه باشید.

مهمترین هدف استفاده از وال پست

مهمترین هدف برای استفاده از وال پست جلوگیری از تغییر شکل خارج از صفحه دیوارهای غیر سازه‌ای است. وال پست نقشی برای تحمل بارهای جانبی ناشی از زلزله ندارد. اهمیت استفاده از وال پست در عدم آسیب دیدگی قسمت‌های اصلی سازه مانند تیر، ستون و سقف‌ها می‌باشد.

وظیفه آن‌ها انتقال نیروهای حاصل از باد و زلزله از دیوار به فریم می‌باشد که موجب عدم تخریب دیوار می‌گردد. به طور عمومی اتصال آن در انتهای متصل به فریم به صورت لوبیایی جهت مراحل نصب و بر روی فونداسیون به صورت مفصل می‌باشد.

اهمیت استفاده از وال پست در ساختمان

علیرغم اهمیت اجرای این المان در سازه‌‌ها، اجرای وال‌ پست در سازه‌‌های شهری در ایران پیشینه چندانی نداشته و تقریباً محدود به یک دهه‌‌ی اخیر می‌گردد، اما با این حال همچنان در بسیاری از سازه‌‌هایی که در کشورمان ساخته می‌شوند اجرای وال‌ پست یا انجام نمی شود و یا محاسبه و اجرای آن همراه با نقاط ضعف اساسی صورت می‌گیرد.

تفکری که در بین مهندسان طراح وجود دارد لزوم بر سالم ماندن المان‌‌های اصلی سازه یعنی تیر، ستون و سقف‌ها می‌باشد و سالم بودن این بخش‌ها ضامن عملکرد مناسب سازه است. اما زلزله‌های اخیر به خصوص زلزله کرمانشاه نشان داد حتی در شرایطی که سازه پایدار بماند و به اعضای اصلی آن آسیبی وارد نشود آسیب در اعضای غیر سازه‌ای مثل دیوارهای پیرامونی، تیغه‌ها، نمای ساختمان، تاسیسات و … ممکن است عملکرد کلی سازه را زیر سؤال برده و آسیب‌های اقتصادی و حتی جانی جبران ناپذیری پدید آورد. چرا که سختی میان قاب‌ها تاثیر مستقیمی در سازه دارد. از این رو می‌توان به اهمیت استفاده از وال پست در ساختمان پی برد.

انواع وال پست و روش‌های اجرای آن

وال پست به دو دسته وال پست قائم و وال پست افقی تقسیم بندی می‌شود. نحوه عملکرد وال پست قائم و افقی به گونه‌ای است که باعث ایجاد درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام بخشیدن به دیوار می‌شود.

انواع وال پست از نظر اجرایی به دسته‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شود. یکی از روش‌های اجرای وال پست با استفاده از انکربولت صورت می‌گیرد. از دیگر روش‌های اجرای آن می‌توان به اجرای تسمه دور ستون، اتصال دیوار به ستون به واسطه استفاده از میل‌گرد، مهار دیوار به واسطه تعبیه میل‌گرد در داخل ستون‌ها، استفاده از میل‌گرد در کف برای مهار دیوار، مهار دیوار از طریق عبور میل‌گرد در داخل سوراخ قالب‌ها و اجرای وال پست به عنوان جان پناه، اشاره کرد.

نوع اتصال وال پست باید به گونه‌ای باشد که اجزاء قائم در سقف و کف ساختمان مهار شوند. به این منظور قبل از بتن ریزی داخل قالب‌ها، پلیت جایگزین شده و پس از پایان بتن ریزی از پلیت‌ها برای نصب وال پست‌ها استفاده می‌شود. از دیگر روش‌های جایگزینی پلیت‌ها می‌توان به استفاده از انکربولت‌ها اشاره کرد.

روش ساخت وال پست

در کارگاه معمولا وال پست را از نبشی یا قوطی می‌سازند. اما لازم است بیان کنیم که وال پست ساخته شده از نبشی در انتقال بار جانبی و یکپارچگی دیوار بهتر از نوع ساخته شده با قوطی عمل خواهد کرد!

معمولا دیتیل اجرایی آیتم‌هایی مثل وال پست توسط اکیپ مشاور پروژه طراحی می‌شود. در روش ساخت وال پست با نبشی، دو عدد نبشی ۴ یا ۵ را به کمک میل‌گرد می‌دوزند و سپس کل اجزاء را ضد زنگ زده و توری مرغی می‌کشند.

مراحل اجرای وال پست در ساختمان

۱- ساخت توسط جوشکار طبق نقشه‌های اجرایی با استفاده از دوبل نبشی و سپری.

۲- نصب و جوشکاری در محل‌های مورد نظر.

۳- پس از نصب شروع به اجرای دیوار می‌کنند. در صورتی که شکستگی زیادی در مسیر دیوار وجود داشته باشد که امکان به وجود آمدن خطا را بالا ببرد، باید با استفاده از یک نقشه بردار اقدام به پیاده سازی نقاط شکستگی‌های دیوار کنند.

نحوه اتصال وال پست در ساختمان

دو سر وال پست باید به شکل صحیح در کف و سقف مهار شوند. برای این منظور می‌توان پیش از بتن ریزی، داخل قالب‌ها پلیت گذاشت و بعد از پایان بتن ریزی از این پلیت‌ها جهت اتصال وال پست‌ها استفاده نمود. همچنین می‌توان با انکر بولت برای جایگذاری پلیت در تیرها و ستون‌ها اقدام کرد و از آن برای اتصال وال پست بهره گرفت.